برای رشد و تغذیه بهتر حیوانات، علاوه بر علوفه، به خرید مکمل دام و طیور نیز نیاز دارید. این مکملها مانند کاتالیزور عمل کرده و باعث رشد بیشتر در دامهای گوشتی و افزایش تولید شیر در گاوهای شیری میشود. کنسانتره دامی، یک ماده غذایی است که به عنوان تغذیه اضافی برای دامهای پرواری استفاده میشود. حدود ۷٪ آن پروتئین و ۱۸٪ آن فیبر است.
مصرف کنسانتره دامی برای دام و گوسفندان فواید ویژهای دارد. به عنوان مثال، تامین کلیه ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز برای سلامتی و رشد بدن دامها، افزایش بهره وری تولید در زمان کوتاه به دلیل حضور مواد غذایی مفید مانند فیبر و پروتئین، عدم وجود ذرات شیشه یا آهن و بهبود هزینه های دامداری را میتوان از فواید آن برشمرد.
مکمل دام و طیور به عنوان یک بخش اساسی از جیره غذایی حیوانات استفاده میشود. این مکمل ها ترکیبی از مواد مغذی هستند که علاوه بر رفع کمبودهای غذایی، هضم و جذب مواد مغذی دیگر را نیز تسهیل میکنند. استفاده از مکملات دامی میتواند باعث افزایش بازده و بهبود عملکرد حیوانات، بهبود سلامتی و عملکرد تولید، و همچنین افزایش طول عمر دامداری شود. مکمل دامی شامل مکمل های آنزیمی، بافری، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب و… میشوند.
اما مکمل های معدنی و ویتامینه به عنوان مهمترین نوع مکمل ها در صنعت دامپروری محسوب میشوند.
مکمل ویتامینه:
ویتامینها مواد مغذی ضروری هستند که به مقادیر کمی در عملکرد سلولهای نرمال بدن استفاده میشوند. بعضی از این ویتامینها در خوراک دام موجود هستند و برخی دیگر توسط بافتها یا میکروبهای موجود در شکم دام تولید میشوند. تا کنون 14 نوع ویتامین در طبیعت شناسایی شده اند، اما همه آنها برای دامها ضروری نیستند. ویتامینها به دو گروه محلول در آب (گروه B و C) و محلول در چربی (ویتامینهای K، E، D، A) تقسیم می شوند و هر گروه نقشهای مختلفی در بدن ایفا میکنند.
این مکملها شامل طیف وسیعی از ویتامینهای مورد نیاز برای بهبود و حفظ سلامتی دام هستند. ویتامینها وظایف مختلفی از جمله تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامت استخوانها و پوست را دارند.
مکمل معدنی:
نزدیک به ۵٪ وزنی بدن دام، از عناصر معدنی تشکیل شده اند. از بیش از ۹۰ عنصر موجود در طبیعت، ۲۴ عنصر ضروری برای حفظ زندگی دام ها شناخته شدهاند. علاوه بر نقش مهمی که در سیستم تغذیه دام ها ایفا می کنند، این عناصر معدنی نقش های ساختاری، کاتالیزوری و فیزیولوژیکی را در سیستم بافتی بدن دامها نیز دارند. مواد معدنی بر اساس میزان مصرف آنها در بدن به دو گروه تقسیم میشوند:
مواد معدنی پرمصرف (ماکرو): شامل کلسیم، فسفر، منیزیم، سدیم، کلر، پتاسیم و گوگرد است. این عناصر معمولاً غلظت بالایی در جیره دام است و بیش از ppm 100 (میلیون بخش در میلیون) میباشد.
مواد معدنی کم مصرف (میکرو): شامل مس، روی، منگنز، آهن، کبالت، ید، سلنیوم، کروم، مولیبدن، فلور، آرسنیک، نیکل، وانادیوم و سایر عناصر است. غلظت این عناصر معمولاً کمتر از ppm 100 است.
مکمل اسیدهای چرب:
مکملهای دام و طیور حاوی اسیدهای چرب چربیها یکی از مواد مغذی ضروری در تغذیه دامها هستند. اسیدهای چرب در جیره غذایی حیوانات، از سه منبع شامل دانهها، علوفه و مکملهای روغنی تأمین میشوند. نقشهای مهمی که اسیدهای چرب دارند عبارتند از تامین انرژی، تأثیر بر خواص فیزیکی و عملکرد غشاءها، و ایجاد توازن کووالانسی در ساختار پروتئینها. همچنین، تنظیم بیان ژن از طریق تأثیر بر فعالیت گیرندهها، تأثیر بر انتقال سیگنال درون سلولی از طریق فعالسازی عاملهای رونویسی و تولید واسطههای زیستی مهم مانند پروستاگلاندین نیز در وظایف اسیدهای چرب دخیل هستند.
مکمل اسید آمینه:
در فرآیند ساخت پروتئینها در بدن، بیست اسید آمینه شرکت دارند، اما دام قادر به تولید همه این اسیدآمینهها نیست (اسید آمینه های ضروری). لذا، باید این اسیدآمینههای ضروری را از طریق مصرف خوراک به میزان لازم تأمین کرد. کمبود اسیدآمینههای ضروری منجر به توقف در فرایند سنتز پروتئین میشود، اما کمبود اسیدآمینههای غیر ضروری میتواند توسط فرایند ترانسآمیناسیون در بدن جبران شود.
علاوه بر این، اسیدآمینهها در فعالیتهای بیوشیمیایی و متابولیکی مهم در سلولهای بدن نقش دارند. کمبود اسیدآمینهها منجر به کاهش عملکرد دام میشود. در ابتدا، دام با افزایش مصرف خوراک تلاش میکند این کمبود را جبران کند، اما پس از چند روز عدم تعادل اسیدآمینهها، مصرف خوراک کاهش مییابد. به همین دلیل، استفاده از مکمل دامی حاوی اسیدآمینه در تغذیه دام ضروری است.
- قبل از خرید مکمل دام و طیور، تحقیق کافی در مورد نیازهای تغذیهای دامهایتان و مکملات موجود در بازار را انجام دهید. بیشتر بخوانید و به منابع معتبر مراجعه کنید.
- با دامپزشک یا کارشناسان تغذیه مشورت کنید تا بهترین مکملهای مورد نیاز برای دامهایتان را به شما معرفی کنند.
- از اطمینان حاصل شوید که محصولی که قصد خرید آن را دارید، دارای استانداردهای کیفیت مورد نیاز است. برچسبها و توصیههای تولید کننده را بخوانید.
- اطلاعات درباره برندهای معتبر و قابل اعتماد در زمینه مکمل دامی را بدست آورید و بهترین برند را انتخاب کنید.
- ترکیبات موجود در مکمل را بررسی کنید و مطمئن شوید که به نیازهای جیره غذایی دامهایتان پاسخ میدهد.
- قیمت مکملها را با یکدیگر مقایسه کنید، اما توجه کنید که ارزان ترین گزینه همواره بهترین گزینه نیست. کیفیت و اثربخشی محصول را در نظر بگیرید.
با توجه به اهمیت تغذیه مناسب برای دامها و گوسفندان، استفاده از مکملهای دام و طیور میتواند بهبود رشد، تولید و سلامتی آنان را تسهیل کند. قبل از خرید مکمل دامی، مشورت با کارشناسان متخصص و انجام تحقیقات کافی در مورد نیازهای تغذیهای دامهایتان بسیار مهم است. جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت پارس توحید مراجعه شود.