راهنمای انتخاب مکمل‌های دامی بر عملکرد و سلامت دام‌ها
انتخاب یک مکمل دامی مناسب اصولاً برای سلامت دام و کیفیت گوشت و شیر دام خیلی تأثیرگذار است. برای انتخاب مکمل‌های دامی می‌توانید از شرکت تولیدکننده پارس توحید راهنمایی بگیرید.
مکمل دامی
مکمل دامی مهم‌ترین قسمت مکمل‌های دامی غذایی و ترکیبی از مواد مغذی است. مکمل دامی علاوه بر تأمین کمبودهای موجود در هضم و جذب ترکیبات پایه غذا را هم‌افزایش می‌دهد
انواع مکمل‌ها - انتخاب مکمل‌های دامی
انواع مکمل دامی از قبیل مکمل آنزیمی، مکمل بافری، اسیدهای آمینه، مکمل‌های اسیدهای چرب و غیره هستند. مکمل‌های معدنی و ویتامینه پرنیازترین و پرمصرف‌ترین نوع مکمل در صنعت دامپروری است.
انواع مکمل دامی ویتامینه
ویتامین‌ها مواد مغذی ضروری هستند که در مقدار کم برای عملکرد نرمال سلول‌های بدن استفاده می‌شوند و بعضی از آنها در خوراک مصرفی دام وجود دارند. بعضی دیگر در بافت و یا توسط میکروب‌های شکمبه ساخته می‌شوند.
استفاده از مکمل دامی
در سال‌های اخیر با خشکسالی‌های پی‌درپی سهم کیفیت علوفه در جیره دام‌ها کاهش و شیوع بیماری‌های عفونی مخصوصاً در گاوهای تازه را افزایش‌یافته است. به همین دلیل استفاده از مکمل‌های دامی ویتامینه شامل ویتامین‌های A و E، بیوتین، نیاسین و غیره ضرورت دارد.
مکمل‌های معدنی دامی
مواد معدنی بنا بر میزان مصرف به گروه‌های مختلف تقسیم می‌شوند. ما در اینجا به دو گروه از آن می‌پردازیم:
- مواد معدنی پر مصرف (ماکرو) مانند کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم و سدیم و غیره
- مواد معدنی کم‌مصرف (میکرو) مانند مس، روی، منگنز، آهن، ید و…
مکمل دامی معدنی چه ضرورتی دارد - انتخاب مکمل‌های دامی
بر اساس تحقیقات انجام شده علوفه‌های خشک مصرفی در بسیاری از گاوداری‌ها عناصری مانند مس، کبالت، روی، سلنیوم، و تا حدودی منگنز و ید کمبود دارند.
در هنگام زایمان این کمبودها اثرات بدی بر روی دام‌ها دارد؛ مثلاً کاهش تولید شیر، افزایش مرگ‌ومیر گوساله‌ها و غیره برای همین استفاده از این مواد به‌صورت مکمل دامی برای همه دام‌ها بسیار توصیه می‌شود.
ماده معدنی و عملکرد آنها
مواد معدنی از مواد مغذی است که وجود این ماده در غذاهای دام ضرورت دارد. مواد معدنی انرژی و پروتئین ندارد؛ ولی برای مصرف غذاهای دارای انرژی و پروتئین لازم است در زیر به برخی از مواد معدنی و عملکرد آنها اشاره می‌کنیم:
روی
روی باعث رشد نرمال استخوان و غضروف، زخم را بهبود می‌دهد، دی‌اکسیدکربن را به گلبول‌های قرمز انتقال می‌دهد، باعث رشد و فعالیت ارگان‌های تولیدمثل می‌شود،
کبالت
کبالت برای تولید ویتامین ۱۲ B ضروری است، گلوکز در کبد تولید می‌کند، در مواد مغذی کاربرد دارد،
مس
مس عملکرد مناسب قلب، تنفس سلولی، تولیدمثل، متابولیسم آهن، رشد استخوان، تشکیل کلاژن و سیستم دفاعی بدن
منگنز
منگنز فرایند نرمال لخته‌شدن خون، حفظ تولیدمثل نرمال، ایجاد توانایی کار ویتامین
سلنیوم
سلنیوم مکانیسم دفاعی بدن در مقابل عفونت، ایجاد پاسخ نرمال به استرس، حفظ کیفیت و ارزش غذایی، حفظ سلامت تولیدمثل
مکمل دامی اسیدهای چرب
اسیدهای چرب یکی از مواد مغذی در مکمل دامی در تغذیه دام‌ها ضروری است. اسیدهای چرب در غذای دام‌ها از سه قسمت اصلی دانه‌ها، علوفه و مکمل‌های روغنی تأمین می‌شود.
استفاده از مکمل‌های دامی اسیدهای چرب
چربی در جیره‌های دام‌ها معمولاً بسیار کم است دام‌ها به‌ویژه دام‌های شیرده در موقع شیردهی دچار کمبود اسیدهای چرب موردنیاز می‌شوند؛ بنابراین استفاده مناسب از مکمل دامی اسیدهای چرب باعث ارتقا و سطح عملکرد دام و سلامت آن در دوره‌های حساس می‌شود.
کاربرد مکمل اسیدآمینه‌ای
اسیدهای آمینه در تشکیل پروتئین ماهیچه و عملکرد سیستم ایمنی نقش بسیاری دارد. کمبود اسیدهای آمینه باعث کاهش عملکرد دام می‌شود. دلیل استفاده از این مکمل‌ها در جیره دام‌ها ضروری است.
مکمل آنزیمی
رایج‌ترین آنزیم مصرف شده در صنعت دامپروری به‌عنوان یک مکمل دامی مؤثر آنزیم های فیبرولیتیک هستند. این آنزیم ها به دلیل این که تأثیر مثبتی بر هضم خوراک، تخمیر شکمبه، و سنتز پروتئین میکروبی دارند مورداستفاده قرار می‌گیرند.
ضرورت استفاده از مکمل‌های دامی آنزیمی
هزینه‌های بالای خوراک دام و کیفیت پایین آنها دامداران را به سمت استفاده از فراورده‌های بیولوژیکی سوق داده است از طرفی روش‌های فراوری بیولوژیکی آنزیمی به دلیل کم‌هزینه‌بودن و آسیب نرساندن به محیط‌زیست در سال‌های اخیر بسیار مورد استقبال تولیدکنندگان قرار گرفتند.
ویژگی‌های بهترین مکمل دامی
- از لحاظ اقتصادی پربازده‌ترین مکمل دامی موجود در بازار است
- بهترین مکمل دامی از هضم آسانی برخوردار است
- بهترین مکمل دامی حاوی ترکیبات مضر نیست
- اجزای بهترین مکمل دامی بر اساس نیازها و مشکلات ارزیابی شده گله ترکیب شده است
- بهترین مکمل دامی کاملاً بهداشتی تهیه شده است
